Kan ik de functie van een gebouw wijzigen?
Elk gebouw in België kan een van de tien wettelijk bepaalde hoofdfuncties bezitten. De bekendste en meest voorkomende zijn:
- wonen of kantoor;
- dienstverlening en vrije beroepen;
- bedrijvigheid en industrie;
- café of restaurant.
Andere hoofdfuncties - zoals verblijfsrecreatie, agrarisch gebied of militair - komen een stuk minder vaak voor.
Wil je als eigenaar de functie of bestemming veranderen, dan heb je bijna altijd een vergunning nodig. Zelfs als er geen verbouwingswerken aan te pas komen. Maar er zijn uitzonderingen!
Functiewijziging zonder vergunning
Er zijn twee situaties waarin je vrijgesteld wordt van vergunningsplicht. Een eerste uitzondering geldt voor een tijdelijke gebruikswijziging die maximaal 90 dagen duurt. Tweede uitzondering is enkel van toepassing op een woongebouw, wanneer je bepaalde functies wil uitvoeren die complementair zijn aan de originele functie.
We leven in België, dus ook bij die tweede uitzondering gelden nog een aantal voorwaarden:
- De woonfunctie blijft de hoofdfunctie van het pand.
- Het gebouw is gelegen in een woongebied.
- De oppervlakte voor het uitoefenen van de complementaire functie is maximaal 100 m² groot.
- De complementaire, nieuwe functie is niet strijdig met de andere bouwvoorschriften.
Vink je alle voorwaarden aan en heb je geen vergunning nodig? Mooi, dan zit je goed. Maar vergeet niet dat je onderworpen blijft aan de meldingsplicht. Dat is een duur woord om te zeggen dat je aan jouw stad of gemeente moet laten weten dat je werken wil laten uitvoeren of een functie tijdelijk wil laten wijzigen.
Let op: elke provincie, stad of gemeente heeft het recht om zelf strengere regels op te leggen. Dit in de vorm van een Bijzonder Plan van Aanleg (BPA) of een Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP). Op het einde van de rit is het altijd gemeente die de beslissing neemt.
Een bestemmingswijziging aanvragen
Hoe kan ik een bestemmingswijziging aanvragen?
Eerst moet je nagaan welke vergunde functie het gebouw op dit moment heeft. Vervolgens kan je jouw aanvraag voor een bestemmingswijziging zowel digitaal als via papier indienen. Aanvragen via papier kost geld, dus kijk altijd eerst even online op de website van het Omgevingsloket.
Je kan een bestemmings- of functiewijziging zelf aanvragen, maar de hulp van een architect is geen overbodige luxe. Welke administratie moet wanneer worden gelanceerd, bij wie moet ik terecht of welke vergunningen zijn nodig? ‘t Zijn allemaal vragen waar je mee wordt geconfronteerd en die een architect efficiënt kan behandelen.
Wat kost een bestemmingswijziging?
In sommige gevallen kan je de bestemmingswijziging helemaal zelf regelen en betaal je enkel de procedurekosten. Deze tarieven verschillen bij elke gemeente, maar let op: bij weigering van de gevraagde vergunning, ben je die kosten kwijt. Bij meergezinswoningen en verkavelingen wordt er vaak een extra toeslag aangerekend, meestal per m² of m³. Laat je de vergunning door een architect regelen? Dan betaal je ook de servicekost van de architect.
Onze tip? Vraag een aantal offertes aan bij architecten in de regio. Zo kan je een aantal prijzen vergelijken en de beste architect kiezen voor jouw bestemmingswijziging te regelen.